Global Şirketlerin Diğer Yüzleri

Volkan Şimşek

11033003            

Pub 201

Barika Göncü

                                                        

                                                      Global Şirketlerin Diğer Yüzleri 

 

     Günümüz global endüstrisinin temelleri , sanayi devriminden gelişmeye başlayan ve her geçen gün gelişmekte olan üretim yöntemlerine dayanmaktadır. Bu yöntemler sanayi devriminden sonra büyük firmaların doğmasına yol açmıştır.Bu global firmaların üretim sürecinde hem sosyal hem doğal hem de etik olarak uygun olmayan pek çok faaliyeti vardır.

   Büyük firmalar üretim için büyük iş gücünü de gerektirmiştir. Büyüyen pazarlarla birlikte rakabet doğmuş ve firmalar zorlu rekabet koşulları altında daha fazla kar edebilmek için çeşitli yollara başvurmuştur. Yüksek kar sağlamanın en kolay yollarından biride iş gücüne ödenen maliyetin düşük tutulmasıdır. Bugün dünyanın önde gelen birçok firması iş gücünün çok ucuz olduğu uzak doğu ülkelerinde üretim yapmaktadır. Saati 10 cent'den daha az bir maliyetle pek çok işçi çalıştıran bu firmalar üretim maliyetini en az seviyeye indirerek daha fazla kar sağlama çabası içindedir. İş gücünün bu kadar ucuz olmasının sebebi , o ülkelerdeki hayat şartlarının çok zorlu olmasıdır. Saati 10 cent'den daha ucuza çalışan bir işçi için o para, hayatını sürdürebilmek için çok önemlidir çünkü maddi kazanç sağlayabileceği başka bir iş imkanı yoktur.

     İş gücünün bu kadar ucuza sağlanmasının yanında, 18 yaş altı işçilerin çalıştırılması da global üretim pazarının en önemli olumsuz etkilerinden biridir.  İş gücünün ucuz olduğu bu ülkelerde çocuk yaştaki işçiler aynı  ücret koşulları altında çalıştırılmaktadır. Sosyal sorumluluk projeleri için çocuk haklarını savunan firmaların, bu ülkelerde çocuk işçi çalıştırması da çok büyük bir ironidir. Fakat marka tüketici üstünde sosyal sorumluluk sahibi bir marka olarak görülmektedir. Tüketiciler o markayı bu şekilde kişileştirip harcamalarını bu yönde yapmaktadırlar. O markanın üretimini ne koşullar altında yaptığını bilen tüketici sayısı genele bakıldığında çok azdır. Fakat Nike gibi bazı büyük firmaların üretimlerinde çocuk işçileri çalıştırdığı ortaya çıkmış ve bu da şirket satışlarında önemli bir düşüşe yol açmıştır. Bu tip krizler şirket imajında önemli zararlara yol açsa da Nike hakkında sürekli bu tip davalar açılmaktadır.(BABAHAN,2007)

    Büyük firma üretimlerinin bir diğer olumsuz yönü de doğaya verilen büyük zarardır. Bugün global pazarda yeri olan pek çok önemli firma üretim atıklarını doğaya uygunsuz yollarla salarak ekosistemde önemli zararlara yol açmaktadırlar. Fabrika atıklarının ölümcül kansorejen maddeleri özürlü hayvan ve insan doğumlarına yol açmaktadır. Eduardo Galeano Aynalar adlı kitabında 2008 yılında Meksika'da Miguel Lopez Rocha adlı bir çocuğun göle düşüp boğularak ölmediğini göldeki zehirli maddeler sonucu öldüğünü belirtmiştir. Aventis, Bayer, Nestle, IBM, DuPont, Xerox, United Plastik, Clanese ve diğer firmaların kendi ülkelerinde yapamadıkları şekilde nehrin sularına boşalttıkları arsenik, hidrosülfürrik asit, cıva, krom, kurşun ve furan gibi maddelerin küçük çocuğu zehirlediğinden bahsetmiştir.

  Günümüz dünyasının pazar şartları ne kadar zorlu olursa olsun etik olarak bu kadar uygunsuz, tüm insanlık için suç sayılabilecek bu kadar kötü üretim kriterleri kullanmak çok yanlıştır. Markaların uyguladığı bu yanlış üretim politikaları ne kadar deşifre edilip kamuya ne kadar duyurulursa, bu tip şeyler zamanla o kadar azalacaktır.

KAYNAKÇA

1-BABAHAN,Ergun,19 şubat 2007 Dikkat Nike İşçi Hakkını Gözetiyor ,Erişim tarihi 09.12.12  http://arsiv.sabah.com.tr/2007/02/19/yaz41-40-128.html

2- http://www.itusozluk.com/duyurular/%C3%A7evreye+zarar+veren+firmalar/198653

Categories: 11033003